Jodenvervolging

Het Joelfeest in december 1942





Als kampcommandant Gemmeker van kamp Westerbork twee maanden het commando over Westerbork heeft, organiseert hij het Joelfeest in december 1942. Hij grijpt dit feest aan om zijn installatie als commandant officieel te markeren. Het Joelfeest is een oud Germaans heidens feest waarbij de doden worden herdacht en de vruchtbaarheid wordt gevierd. In 1942 valt het Joelfeest op 19 december, vlak voor Kerstmis.
Gemmeker besluit het grootst aan te pakken en nodigt veel hoge SS-ers uit, waaronder Aus der Fünten, de man die in Nederland de opdracht geeft voor de deportatie van Joden. Kortom eten, veel drank en bediening door kampbewoners. Fred Schwarz heeft er nog wel enige herinneringen aan. “Wij, als gevangenen hadden er natuurlijk niets mee te maken, maar ik weet nog dat het een heel gebeuren was. Er werd heerlijk gekookt in de centrale keuken en er werd flink gepoetst. Ook werd er door het kamp met spullen heen en weer gesjouwd op weg naar de grote zaal midden in het kamp.'
Louis de Wijze zit in het kamp bij de ordonnansen. 'Wij waren een groep, die eigenlijk als een soort loopjongens fungeerden. Ik wist niet wat een Joelfeest was. Ik had er nog nooit van gehoord. Op de middag van 19 december werden wij ordonnansen bij elkaar geroepen en kregen wij de opdracht om naar de kapper te gaan en we moesten er voor zorgen dat we er netjes en verzorgd uitzagen. We werden gestationeerd op de Duitse kommandobarak, dit was het kantoor van Gemmeker. Dit noemden we de Verwaltung en in deze Verwaltung kregen wij onze instructies. Want een aantal van de ordonnansen moesten helpen op het grote SS-feest van de komende avond.'